Rodzina Putina posiada sięgające daleko wstecz tradycje „związków z władzą” w Rosji. Jak podaje brytyjski popularyzator historii Simon Sebag Montefiore w swojej monografii Stalin. Dwór Czerwonego Cara, dziadek Władimira Putina, Spirydon Iwanowicz Putin (1879–1965) jako chłopiec dostarczał posiłki dla Rasputina, później był kucharzem Lenina i szefem kuchni w jednej z willi Stalina.
Władimir Putin urodził się 7 października 1952 w Leningradzie. Był drugim dzieckiem Władimira Spirydonowicza Putina (1911–1999) i Marii Iwanowny z d. Szełomow (1911–1998). Ich pierwsze dziecko – 2-letni Wiktor – zmarło w 1941 roku, a przyczyną było prawdopodobnie niedożywienie i brak lekarstw.
Chociaż mały Wołodia wychowywał się wśród lumpenproletariatu, to był rozpieszczany. W książce „Putin. Człowiek bez twarzy” autorka Masha Gessen twierdzi, że w szkole podstawowej jako jedyny miał zegarek. W 1960 roku rozpoczął edukację. Przez pierwsze cztery klasy był pod opieką nauczycielki po kursach wieczorowych. Z powodu awantur został wykluczony z grona pionierów. Nauczyciele nie wróżyli mu wielkiej kariery. Uważali, że w najlepszym wypadku będzie pracował w bezpiece, choć byli tacy co nie wykluczali, że Wołodia stoczy się na drogę przestępstwa.